(baovenentang.orgn.vn) Vào khoảng tháng 3 năm 1948 đồng chí Hoàng Mai lúc đó là Giám đốc Sở công an Khu XII có gửi biếu Chủ tịch Hồ Chí Minh tờ báo “Bạn dân” (nội san của công an Khu XII) số Tết, sau khi đọc xong Bác đã gửi lại đồng chí Hoàng Mai những lời thư này:

“Bác đã nhận được thư và báo cháu gửi tặng Bác. Bác thấy có sự cố gắng và đáng hoan nghênh. Nhưng báo theo cháu nói, từ 24 đến 32 trang thì dài quá. Cần làm ngắn lại và viết những vấn đề thiết thực, mọi người đọc đều có thể hiểu và làm được. Như thế mới có tác dụng giúp đẩy mạnh thi đua. Trên báo cần thường xuyên làm cho anh chị em công an nhận rõ công an của ra là công an nhân dân, vì dân mà phục vụ và dựa và dân mà làm việc”. Tư tưởng của Người về cách tổ chức công an phải thật đơn giản, thiết thực, tránh việc quá hình thức, giấy má. Bác còn nhấn mạnh nhân dân ta có hàng chục triệu người, có hàng mấy chục triệu tai mắt, tay, chân. Nếu biết dựa vào nhân dân thì việc gì cũng xong. Xây dựng bộ máy công an nhân dân. Tức là Công an phải có tinh thần phục vụ nhân dân, là bạn dân. Đồng thời phải dựa vào các đoàn thể mà tổ chức và giáo dục nhân dân để nhân dân thiết thực giúp đỡ công an. Phải hoan nghênh nhân dân phê bình công an, để đi đến hiểu công an , yêu công an và giúp đỡ công an. Ngoài ra trên từng tờ báo Bác luôn muốn thực hiện việc nhắc nhở mỗi người cán bộ chiến sỹ rèn luyện tư cách, đạo đức. Tư cách người Công an các mệnh được bác xác định ngắn gọn trong 06 lời dạy là:

“Đối với tự mình, phải cần, kiệm, liêm, chính.

Đối với đồng sự phải thân ái, giúp đỡ.

Đối với Chính phủ, phải tuyệt đối trung thành.

Đối với nhân dân, phải kính trọng, lễ phép.

Đối với công việc phải tận tụy,

Đối với địch phải cương quyết, khôn khéo”.

6 điều Bác Hồ dạy về tư cách người Công an cách mạng có nội dung vô cùng sâu sắc, phong phú với đầy đủ ý nghĩa cách mạng và khoa học, thể hiện đầy đủ bản chất của Công an nhân dân. Đó là tư cách, phẩm chất, bản lĩnh của người chiến sĩ cách mạng tuyệt đối trung thành với Đảng, Chính phủ, luôn luôn vì lợi ích của nhân dân mà tận tụy công tác, mưu trí, dũng cảm trong chiến đấu. Đó là đạo lý, là chuẩn mực về nhân cách mà mỗi người cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân dù ở bất kỳ cương vị nào cũng đều phải rèn luyện, phấn đấu trong suốt cả cuộc đời hoạt động cách mạng của mình.

Bác nói những đạo đức và tư cách trên người công an phải có, phải giữ cho đúng. Những điều đó, chẳng những nên luôn luôn nêu trên báo mà lại nên viết thành ca dao cho mọi người công an học thuộc, nên viết thành những khẩu hiệu dán tại những nơi các anh em công an thường đến (bàn giấy, nhà ăn, phòng ngủ…). Ngoài ra lực lượng Công an phải gắn chặt với đường lối chính trị của Đảng, nếu thoát ly đường lối chính trị của Đảng, thì dù khéo mấy cũng không có kết quả. Đồng thời phải thường kiểm soát lực lượng và nhiệm vụ của mình. Mỗi công an viên đóng chỗ nào thì cần dạy cho dân quân, tự vệ nơi đó cách điều tra, xét giấy, phòng gian… dạy cho dân ở nơi đó giữ bí mật và tự mình phải luôn giữ lễ phép, tránh hách dịch. Giữ gìn trật tự an ninh trước hết là việc của Công an, Bộ đội. Nhưng với việc chính quyền ta là chính quyền dân chủ, bất kỳ việc to, việc nhỏ đều phải dựa vào lực lượng của nhân dân. Việc giữ gìn trật tự an ninh càng phải dựa vào chính kiến và lực lượng của nhân dân. Mọi công dân bất kể già, trẻ, gái trai, bất kỳ làm việc gì, đều có nhiệm vụ giúp chính quyền giữ gìn trật tự an ninh, vì trật tự an ninh trực tiếp quan hệ đến lợi ích bản thân của mọi người.

Nói chuyện tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 10 hồi tháng 01 năm 1956 Bác nói: “Nhiệm vụ của Công an là phải ngăn chặn bọn phá hoại. Cũng như các ngành khác, công an ta có ưu điểm nhưng cũng có nhiều khuyết điểm. Địch không phải tài tình gì đâu. Nó phá hoại được vì ta sơ hở, chủ quan. Nếu công an ta biết giữ gìn và biết dựa vào nhân dân, làm cho nhân dân biết cách giữ gìn, không để sơ hở thì nhất định địch không làm gì được. Địch là bọn ma quỷ, chỉ ăn hiếp được bọn yếu bóng vía; ta sơ hở nó mới phá hoại được. Nếu ta luôn cảnh giác, cẩn thận, thì nó không thể phá hoại được. Khuyết điểm của cán bộ nói chung, của công an nói riêng là: sợ khó, sợ khổ, không bền gan, không quyết chí, kém cảnh giác, hữu khuynh”. Vì vậy trước tình hình và nhiệm vụ mới, cán bộ chiến sĩ công an cần phải tránh được những khuyết điểm ấy và phải nhận thức rõ nhiệm vụ của công an là bảo vệ và phục vụ  nhân dân. Để làm tròn nhiệm vụ thì phải thực sự đoàn kết, đoàn kết giữa cán bộ chiến sĩ, giữa công an với nhân dân; Luôn nâng cao cảnh giác, chớ chủ quan, khinh địch, tự mãn. Kẻ địch ít nhưng nguy hiểm: Ví dụ, xây dựng một căn nhà cần nhiều người nhưng chỉ cần một người có thể phá nhà. Phải nắm vững đường lối chính sách của Đảng và Chính phủ. Cán bộ chiến sĩ công an nhân dân phải ra sức trau dồi đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gần gũi liên hệ chặt chẽ với quần chúng nhân dân, một lòng một dạ phục vụ nhân dân, dựa vào lực lượng của nhân dân, luôn tự nhắc nhở nếu xa rời nhân dân thì tài tình mấy cũng không làm được gì. Tác phong phải thật khách quan, thiết thực, phải tăng cường công tác điều tra nghiên cứu, tổng kết và trao đổi kinh nghiệm giữa các lực lượng trong ngành. Phải kiện toàn tổ chức và chỉnh đốn lề lối làm việc để làm tròn nhiệm vụ trong tình hình mới. Trong cơ quan, phải thực hành dân chủ, thường xuyên phê bình nghiêm chỉnh và thật thà phê bình để giúp nhau tiến bộ.

Trong Dịp đến thăm Trường Công an trung ương ngày 28/01/1958, Bác nói về trách nhiệm của Công an trong con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội như sau: “Là một bộ phận của cả bộ máy Nhà nước nhân dân dân chủ chuyên chính tiến lên chủ nghĩa xã hội, công an phải bảo vệ dân chủ của nhân dân và thực hiện chuyên chính với những kẻ chống lại dân chủ của nhân dân. Dân chủ và chuyên chính đi đôi với nhau. Muốn dân chủ thực sự phải chuyên chính thực sự, vì không chuyên chính thực sự, bọn thù địch sẽ làm hại dân chủ của nhân dân,vì nhân dân có tin yêu công an thì mới giúp công an chuyên chính thực sự được với địch. Dân chủ và chuyên chính thật là quan hệ mật thiết với nhau. Có chuyên chính thực sự, có dân chủ thực sự thì mới tiến lên chủ nghĩa xã hội được. Vì kẻ địch không thể phá hoại được ta mà nhân dân thì an tâm thực hành tiết kiệm và hăng hái sản xuất để xây dựng chủ nghĩa xã hội. Muốn góp phần vào việc tiến lên chủ nghĩa xã hội, công an phải chuyên chính thực sự và dân chủ thực sự”. Vì vậy bài học rút ra đối với lực lượng Công an vẫn còn nguyên giá trị đến nay đó chính là: Không phải chỉ muốn không là được. Miệng nói tiến lên chủ nghĩa xã hội, nhưng tư tưởng còn không thông và hành động còn không đúng thì không tiến lên được. Trước hết cán bộ chiến sỹ công an phải có tư tưởng xã hội chủ nghĩa, lập trường phải rõ ràng, vững chắc rồi mới làm cho nhân dân hiểu để hăng hái tham vào sự nghiệp chung. Khi đó cả xã hội mới tiến lên chủ nghĩa xã hội thành công được. Cần xác định rõ tư tưởng xã hội chủ nghĩa là mỗi người nghĩ đến lợi ích chung, lợi ích toàn dân trước và phải chống lại chủ nghĩa cá nhân, chống chủ nghĩa ba phải. Vì vậy, trong bất kỳ các mặt công tác, lực lượng công an cần đề cao tính tổ chức, kỷ luật; can đảm bảo vệ chính nghĩa, dũng cảm tự phê bình và phê bình, xác định toàn tâm, toàn ý phục vụ nhân dân. . Bác cũng khẳng định rằng: “Còn so sánh địa vị, còn suy bì hưởng thụ thì chỉ có 50% phục vụ nhân dân còn 50% phục vụ cá nhân mình. Công an là bộ máy giữ gìn chính quyền, chống thù ngoài, địch trong, địch ở trong con người mình. Kẻ địch ấy lại không thể lấy súng bắn vào được. Phải ra sức phấn đấu rèn luyện tư tưởng mới khắc phục được nó. Khắc phục chủ nghĩa cá nhân là bước quan trọng tiến lên chủ nghĩa xã hội”. Trong công tác lực lượng công an phải đi sâu, phải thiết thực, phải điều tra nghiên cứu, không được chủ quan, tự túc, tự mãn. Nỗ lực cố gắng vượt  mọi khó khăn, rút kinh nghiệm từ nhìn nhận những hạn chế tồn tại để hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Phải củng cố thật tốt công an cấp cơ sở. Thực hiện tốt công tác quần chúng để đoàn kết các lực lượng làm tròn các nhiệm vụ của Đảng giao cho. Nội bộ phải đoàn kết chặt chẽ. Làm mọi việc phải đi sâu, đi sát, phải tránh chủ quan, phải có kế hoạch chu đáo, phải có quyết tâm bền bỉ.  Phát huy dân chủ nội bộ; kiện toàn tổ chức thành một lực lượng thật vững mạnh của nền chuyên chính vô sản dưới sự lãnh đạo chặt chẽ của các cấp ủy đảng. Bác có lời kết luận như sau: “Đối với nhân dân, đối với Đảng, với cách mạng xã hội chủ nghĩa, trách nhiệm của công an rất lớn, rất nặng nề. Cho nên phải xây dựng một bộ máy công an rất tốt, rất chắc chắn. Ai phải xây dựng? Mỗi cán bộ công an đều có trách nhiệm vào đấy. Ai cũng tiến bộ, cũng khắc phục được khuyết điểm, phát huy được ưu điểm, thì toàn bộ bộ máy công an sẽ tốt. Điều đó thật rõ ràng, dễ hiểu cho nên mỗi cán bộ công an phải cố gắng, gương mẫu trong học tập, trong công tác, gương mẫu về đạo đức cách mạng”.

Trải qua gần 80 năm xây dựng và trưởng thành lực lượng Công an ngày nay có lòng trung thành tuyệt đối với Đảng và Chính phủ, luôn hun đúc chí kiên cường phấn đấu vượt khó khăn, gian khổ cố gắng làm trọn các nhiệm vụ nặng nề nhưng rất vẻ vang của công an cách mạng, xứng đáng với lòng tin cậy của nhân dân, của Đảng và Chính phủ. Lực lượng Công an nhân dân đã nhận thức sâu sắc và phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, thực hiện đúng lời huấn thị của Hồ Chủ tịch là “Làm công an phải làm cho dân tin, dân yêu, dân ủng hộ. Có dựa vào dân thì Công an mới làm tốt nhiệm”. Qua đó nhận được sự cổ vũ, động viên, giám sát giúp đỡ hết sức nhiệt tình của các tầng lớp nhân dân lao động, nhân dân càng hiểu hơn và tin yêu lực lượng Công an nhân dân, tích cực tham gia phong trào quần chúng “Bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Có được những thành tích, kết quả đó, chúng ta vô cùng xúc động tưởng nhớ và bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, người đã dày công giáo dục, rèn luyện và luôn dành cho lực lượng Công an nhân dân những tình cảm quý báu, tư tưởng của Người mãi mãi là ngọn đèn soi đường, chỉ lối cho lực lượng Công an nhân dân vững bước tiến lên.

Đinh Thị Diệu Ly